NESOARTpl: Zofia Stryjeńska - Nieprzebrana Energia

5 kwietnia 2015

Zofia Stryjeńska - Nieprzebrana Energia

THe Soul Reactor

"Sądząc z obrazów Pani Stryjeńskiej, Polak przez cały rok głównie tańczy. A prawda - ciągle też strzela z łuku.
-Antoni Austen, "Gazeta Poranna" 1926, 28marca.

Po ukończeniu Szkoły Sztuk Pięknych dla Kobiet Marii Niedzielskiej w 1911r. Zofia udała się do Monachium, gdzie przebrana za mężczyznę, posługując się dokumentami brata, zdołała dostać się na tamtejszą Akademię Sztuk Pięknych. Po powrocie do Krakowa, kiedy była już Żoną architekta Karola Stryjeńskiego, zaprzyjaźniła się z bywalcami klubu Gałka Muszkatołowa. Klub ten zrzeszał krakowskich futurystów oraz formistów, nierzadko bywał tam również sam Witkacy. Ze względu na halucynogenne działanie gałki muszkatołowej (spożywana w dużych ilościach jest substancją psychoaktywną i toksyczną) genezy nazwy klubu można się tylko domyślać ;)

Życie artystki miało swoje lepsze i gorsze strony. Problemy z mężem (dwukrotnie była na jego prośbę zamykana w klinice psychiatrycznej) ostatecznie doprowadziły do rozstania. Kolejne małżeństwo, z aktorem Arturem Klemensem Sochą trwało 6 lat.

Do artystki przylgnęła opinia nieokiełznanego, pełnego temperamentu geniusza, który wymyka się regułom w sztuce i w życiu.

Twórczość Zofii Stryjeńskiej to przede wszystkim ciekawe połączenie Art Deco z mitologią słowiańską. Często dominowała tematyka związana z życiem na wsi, obrzędami i strojami ludowymi. Ze sztuki ludowej czerpała szczególnie w odniesieniu do kolorystyki, wyraźnie zaznaczonych konturów czy wypełnianiu dużych płaszczyzn, Na uwagę zasługuje również "żywotność" postaci, które tworzyła.

"...mają w sobie jakiś żywiołowy pęd i rozmach, są zbiornikami jakiejś nieprzebranej energii i żywotności"
- Mieczysław Wallis 19828.

Szczyt popularności, za którym szły międzynarodowe wystawy, na których artystka była nagradzana przypada na lata dwudzieste. Jej twórczość uważano za “znak firmowy” II Rzeczypospolitej.

Zofia Stryjeńska zmarła w 1976r. i została pochowana w Genewie.